وحدت نيروها

همان طور ي كه شنيده ايد در طبيعت چها ر نوع نيرو وجود دارد: 1) نيروي الكترومغناطيس 2) نيروي برهمكنش ضعيف
3(نيروي بر همكنش قوي
4( و نيروي گرانش

كوشش هايي كه نظريه پردازان دهه پنجاه تا هفتاد ميلادي انجام دادند به فرمول بنديي انجاميد كه نيروي الكترومغناطيس و نيروي بر همكنش ضعيف را در قالب واحدي كه به الكتروضعيف موسوم است توضيح مي دهد. اين فرمول بندي در اوايل دهه هشتاد ميلادي به اثبات رسيد. با الهام از اين موفقيت فيزيك پيشگان در طي دهه هشتاد ميلادي كوشيدند مدلي بسازند كه نيروي برهمكنش قوي و الكتروضعيف را همزمان توضيح دهد.

اين گونه مدل ها را
Grand Unified Theory ويا GUT
مي نامند. انواع و اقسام مدل هاي
GUT
ساخته شده . اكثر آن ها يك نتيجه قابل اندازه گيري دارند: در چارچوب اين مدل ها پروتون نا پايدار است و واپاشيده مي شود.


اين كوشش هاي تئوريك انگيزه اي قوي شد براي ساختن آزمايش هاي
IMBو
Kamiokande.

اما اين آزمايش ها (و آزمايش هاي نسل بعدي) هيچكدام نشاني از واپاشي پروتون نيا فتند.
با اين حال همين آزمايش هاچندين تحول عظيم در فيزيك نوترينو به راه انداختند. از جمله اين كه با كمك اين آشكارسازها بشر براي اولين بار توانست نوترينوي ساطع شده از يك ابر نواختر رامشاهده كند.
مشاهده
ابر نواختر
SN1987aتوسط اين دو آزمايش
نقطه عطفي است هم در تاريخ فيزيك ذرات و هم در تاريخ اختر فيزيك.


شرح ماجرا پس از گذشت بيست سال هنوز نقل محافل فيزيك نوترينو است. به شوخي مي گويند
مدل هاي
GUT
عجب مدل هاي موفقي از آب در آمدند! باعث شدند اين همه تحولات در فيزيك نوترينو به وجود آيد!.



علاوه بر اين نوع شوخي ها از ياد آوري اين ماجرا هر بار درس هاي تازه اي براي تنظيم قدم هاي بعدي گرفته مي شود . در نوشته هاي بعدي برخي از اين نتايج را بازگو مي كنم. اما ابتدا مايلم نظر شما را بشنوم. شايد مثل همان "معماي دو شكل" به نكته اي اشاره كرديد كه من از آن غافل بوده ام.