۱۳۸۵ اسفند ۱۳, یکشنبه

رصد خانه ی مجازی

یکی از مشکلات نجوم (و اخترفیزیک و کیهان شناسی) امروز حجم زیاد داده هاست.
البته این مشکل در فیزیک ذرات هم وجود دارد. یعنی حجم داده هایی که از یه آزمایش مشخص در میاد گاه به ترا بایت می رسد. اما مشکل نجوم امروز اینه که آهنگ دو برابر شدن داده ها تا یک سال آینده به دو برابر در شش ماه می رسه و در مقایسه با آهنگ رشد کامپیوترها این رقم بسیار چشم گیره. نتیجه این که کسانی که یه پروژه ی خاص رصدی رو طراحی کرده اند بعد از این که اطلاعات مورد نیازشون رو از داده ها بیرون کشیدند، داده ها رو در اختیار عموم قرار می دهند و هنوز کلی کار هست که می شه روی اون داده ها انجام داد.
اما مشکل اینه که این داده ها چطور منتقل بشند و از اون مهم تر این که یه منجم به چیزی مثل گوگل و البته تواناتر از اون احتیاج داره تا بتونه به راحتی در این داده ها جستجو کنه و اونچه که مورد نیازشه رو ازشون دربیاره. یعنی یه موتور جستجو (شبیه اون چه که منجم ها برای جستجوی مقالات دارند (http://adsabs.harvard.edu) برای جستجوی داده ها نیاز دارند.
برای همین چند سالی است پروژه ای بین المللی راه اندازی شده به اسم رصدخانه ی مجازی (Virtual Observatory). حدود 51 کشور در این پروژه هستند. کارهای مختلفی انجام می شه که به تدریج خواهم نوشت اما این جا فعلا یکی اش را مثال می زنم. اون هم طراحی نرم افزارهایی است که به سرعت بتونند در داده های حجیم جستجو کنند و اطلاعاتی را که شما می خواهید برایتان طبقه بندی کنند.
یکی از کشورهای به نسبت تا&زه وارد در رصدخانه ی مجازی هنده این جا لینکی است به کارهایی که هندی ها در این پروژه انجام داده اند که بیشتر در بخش طراحی نرم افزار های مناسب برای تحلیل داده. است
اما انتقال داده و استفاده از شبیه سازی های دیگران کاری است که به Grid نیاز داره که فکر می کنم منجوق بهتر می تونه درباره اش بنویسه.

۱ نظر:

Qasem گفت...

شاید بتوان گفت که طبقه بندی و پردازش اطلاعاتِ تولید شده یکی از چالشهای هر رشته ای می باشد. در نجوم و ذرات به علت حجم زیادِ این داده ها این چالش آشکار است. اما من احساس می کنم که در موضوعات نظری هم همین مشکل وجود دارد. مثلن چگونه می توان تمام مقاله های که آدم در ده-تا بیست سال می خواند را فراموش نکرد و سریع فهمید تا به حال بر سرِ فلان موضوع چه مطالبی گفته شده است. سِرکان روشی را با استفاده از داده های آرکایو که جوانا مهیا کرده است پیشنهاد کرده است. این روشها هنوز بابِ طبع من نیست. در رشته ی کیهانشناسی یا ذرات آیا الگوریتم های برای جستجوی مفهومی در مقلات یا برای دسته بندی اتوماتیک مقاله ها در جهتِ پیدا کردن همبستگی ی یا تناقض بین مقاله ها وجود دارد؟