ما ايرانيان و ابرنواخترها

از هر منظر كه بنگريم ابر نواختر ها-يا همان سو پر نوا ها- پديده هاي خارق العاده اي هستند. در عرض حدود چند هفته ابر نو اختر به اندازه 10 ميليارد سال خورشيد انرژي به صورت نور ساطع مي كند. اين در حالي است كه انرژيي كه به صورت نوترينو آن هم در ظرف تنها 10 ثانيه ساطع مي شود 100برابر اين مقدار است! نور ساطع شده از ابرنواخترها از ديرباز توجه ستاره شناسان را جلب كرده اما تا كنون نوترينوي ساطع شده از فقط يك ابرنواختر مشاهده شده است. اين ابر نواختر كه اس-ان-1987نام گرفته بيست سال پيش مشاهده شده است. امسال در گوشه و كنار دنيا مراسم بيست سالگي اين مشاهده را به جا آوردند. چند ابرنواختر از نظر تاريخ اختر فيزيك اهميت ويژه دارد:الف- اولين ابرنواختري كه در دوره هخامنشيان توسط ستاره شناسان چيني ثبت شد. ب)ابرنواختري كه هزار سال پيش (يعني در همان بروبروي تمدن اسلامي-ايراني) توسط غير ايراني ها به ثبت رسيد. ج)وديگري همين اس-ان-1987 كه در بحبوحه بمباران شهر هاي ايران اتفاق افتاد. ايرانيها در مطالعه هيچكدام از اينها نقشي نداشتند! توجه داشته باشيد كه دو تاي اينها دقيقا در دوره هايي اتفاق افتاده اند كه ناسيوناليست هاي ايراني به استناد به مفاخر آن دوره ها سعي دارند اثبات كنند كه شپش ما ايراني ها از شپش ديگران بيشتر راسته دارد. ببينيم در مطالعه ابرنواختر بعدي ما چه نقشي خواهيم داشت

اطلاعيه مدرسه فيزيك ذرات

پژوهشگاه دانش هاي بنيادي در مهر ماه سال جاري مدرسه اي در مورد جنبه هاي پديده شناسي و آزمايشگاهي فيزيك ذرات بر گزار خواهد كرد. از دانشجويان كارشناسي ارشد و دكتري علاقمند دعوت مي شود در اين همايش شركت كنند. همچنين دانشجويان مي توانند در اين مدرسه نتايج كار خود را به صورت پوستر ارائه دهند. مهلت ثبت نام تا اول ارديبهشت است. براي اطلاع بيشتر و ثبت نام به اين وبگاه مراجعه كنيد.

مطالعه دي-ان-اي با استفاده از آزمايشگاه هاي فيزيك ذرات بنيادي

قبلا هم در اين وب-نوشت اشاره كرده بودم كه اشعه ايكس ساطع شده از شتابگر
هايي كه به منظور مطالعات ذرات بنيادي ساخته شده اند در تحقيقات كاربردي مورد استفاده قرار مي گيرند. اين در حالي است كه اين اشعه براي شتابگر در واقع نوعي انرژي هدر رفته محسوب مي شود. جالب است بدانيم كه نوبل شيمي امسال به شخصي كه با استفاده با اين تابش به مطالعه دي-ان-اي مي پرداخت اختصاص يافت. براي اطلاعات بيشتر مراجعه كنيد به اين وبگاه.

رصد خانه ی مجازی

یکی از مشکلات نجوم (و اخترفیزیک و کیهان شناسی) امروز حجم زیاد داده هاست.
البته این مشکل در فیزیک ذرات هم وجود دارد. یعنی حجم داده هایی که از یه آزمایش مشخص در میاد گاه به ترا بایت می رسد. اما مشکل نجوم امروز اینه که آهنگ دو برابر شدن داده ها تا یک سال آینده به دو برابر در شش ماه می رسه و در مقایسه با آهنگ رشد کامپیوترها این رقم بسیار چشم گیره. نتیجه این که کسانی که یه پروژه ی خاص رصدی رو طراحی کرده اند بعد از این که اطلاعات مورد نیازشون رو از داده ها بیرون کشیدند، داده ها رو در اختیار عموم قرار می دهند و هنوز کلی کار هست که می شه روی اون داده ها انجام داد.
اما مشکل اینه که این داده ها چطور منتقل بشند و از اون مهم تر این که یه منجم به چیزی مثل گوگل و البته تواناتر از اون احتیاج داره تا بتونه به راحتی در این داده ها جستجو کنه و اونچه که مورد نیازشه رو ازشون دربیاره. یعنی یه موتور جستجو (شبیه اون چه که منجم ها برای جستجوی مقالات دارند (http://adsabs.harvard.edu) برای جستجوی داده ها نیاز دارند.
برای همین چند سالی است پروژه ای بین المللی راه اندازی شده به اسم رصدخانه ی مجازی (Virtual Observatory). حدود 51 کشور در این پروژه هستند. کارهای مختلفی انجام می شه که به تدریج خواهم نوشت اما این جا فعلا یکی اش را مثال می زنم. اون هم طراحی نرم افزارهایی است که به سرعت بتونند در داده های حجیم جستجو کنند و اطلاعاتی را که شما می خواهید برایتان طبقه بندی کنند.
یکی از کشورهای به نسبت تا&زه وارد در رصدخانه ی مجازی هنده این جا لینکی است به کارهایی که هندی ها در این پروژه انجام داده اند که بیشتر در بخش طراحی نرم افزار های مناسب برای تحلیل داده. است
اما انتقال داده و استفاده از شبیه سازی های دیگران کاری است که به Grid نیاز داره که فکر می کنم منجوق بهتر می تونه درباره اش بنویسه.