جریان اعتبار در دنیای علم و بازاریابی هرمی

دنیای علم و جریان اعتبار در این دنیا خیلی شبیه بازاریابی هرمی است. به این صورت که دانشمندی کاری را انجام می‌دهد و مقاله‌ای چاپ می‌کند. این دانشمند دوره می‌افتد و در کنفرانسهای مختلف دیگر دانشمندان را پِرِزِنت* می‌کند تا کارش را ادامه دهند یا به آن ارجاع دهند. این ارجاعات اعتبار علمی او را افزایش خواهند داد و در عالم علم ثروتمندتر خواهد شد. دانشمندانی هم که بر مبنای کار او کاری انجام داده اند نیز دوره می‌افتند و برای کار خودشان و کار او تبلیغ می‌کنند. مقداری اعتبار برای خودشان کسب می‌شود و مقداری نیز به سر هرم می‌رسد. درست شبیه چیزهایی مثل گلد کوئیست و هفت الماسِ من.
بنابراین چیزی که شاید خیلی وقتها در عالمِ علم مهم است، تنها کیفیت کار نیست. بلکه مهارتِ انجام دهندهء کار در بازاریابی برای آن کار نیز هست. درست در این لحظه است که انسان از خودش می‌پرسد: آیا بهتر نیست که این بازاریابی را در ازای پول واقعی انجام دهم؟

* پرزنت لغت کوچه و بازاری مجاب کردن یک نفر برای وارد شدن به شبکهء بازاریابی هرمی است.

بتاترون يا بواترون

بتاترون يك اسم عام است وبه نوعي از شتابگر اطلاق مي شود كه الكترون ها را تا انرژي چند صد مگاالكترون ولت شتاب مي دهد.در حالي كه بواترون نام يك شتابگر خاص است. در زير سرگذشت مختصري درباره بواترون آمده است.

شير پير

بواترون نام شتابگري قديمي در بركلي است كه در دهه پنجاه ميلادي شروع به كار كرد. اين شتابگر كه به منظور مطالعه ذرات بنيادي ساخته شده بود اولين پادپروتون هاي ساخت بشر را توليد كرد. پس از چند دهه هنگامي كه اين شتابگر براي آزمايش هاي فيزيك ذرات قديمي شد،آن را تغيير كاربري دادند واز آن در تحقيقات كاربردي استفاده كردند. اما اكنون مدتي است اين آزمايشگاه عظيم متروكه شده. عده اي مي خواهند آن را تخريب كنند و آزمايشگاهي ديگر درمحل آن بسازند.قيمت زمين در بركلي از شمال تهران هم بالا تر است درنتيجه نمي خواهند زمين بلا استفاده بماند. از طرفي طرفداران محيط زيست با اين تخريب به شدت مخالفت مي كنند چون نگرانند اين تخريب باعث رها سازي فلزات سنگين در محيط شودو پيشنهاد مي كنند كه از بواترون به عنوان جاذبه گردشگري استفاده شود.

همه فن حريف هيچ كاره

در جامعه علمي ايران افراد زيادي را مي بينيم كه به تمام معني همه كاره هيچ كاره هستند. وقتي در كار تخصصي خود كم مي آورند مي گويند، ما در اصل سياستمداريم، كار علمي را فقط به طور تفنني دنبال مي كنيم. وقتي در سياست "سوتي" مي دهند، در جمع هاي غير دانشگاهي معركه مي گيرن كه اي فغان اين عوام الناس نوابغي چون ما را بازي نمي دهند. در جمع هاي دانشگاهي هم كه ديگر اين بازي ها را نمي توانند در بياورند، ژست مي گيرند كه ما كه مثل شما تك بعدي نيستيم! ما دانشمند، خبر نگار، سياست مدار، اديب و ...هستيم چند تا اشتباه هم كه اينجا وآنجااز ما سر مي زند وشما عواقبش را مي كشيد فداي سرمان. شما آدم هاي تك بعدي كه كار مهمي نمي كنيد ، چشمتان كور حداقل جور كش خطا هاي ما باشيد. وبه عنوان حسن ختام هم اضافه مي كنند كه در خارج هم افراد" كاردرست"، "چند بعدي" هستند. بعد هم براي اين كه معلومات خود را به رخ بكشند نام چند دانشمند معروف را كه در رشته هايي غير از تخصصشان نيز صاحب نظر بوده اند مي برند.منظورم گله يا افشا گري نيست بلكه مي خواهم تاكيدكنم دوران اين گونه افراد به سر آمده! در زمان آنها به علت قحط الرجال هر كسي بانيمچه مدركي مي توانست كار دايم منا سب پيدا كند. اكنون افراد تحصيلكرده بسيار بيشتر ند و رقابت براي كار پيدا كردن سخت تر شده. با همه فن حريف بازي نمي توان راه به جايي برد بايد تمركز بيشتري روي كار علمي خود داشت تا در اين فضاي رقابتي به جايي رسيد.اما در مورد آن دانشمند ان خارجي "چند بعدي". من خوشبختانه اين شانس را داشته ام كه اين گونه افراد را از نزديك بشناسم. شباهتي به همه كاره هاي وطني ندارند. كاملا بر عكس، ابتدا در كار تخصصي خوذ متمركز مي شوند تا در آن به جايي برسند. پس از چند سال در كار ديگري به طور تخصصي و با تمركز بالا وارد عمل مي شوند. مثلا گلمان،برنده جايزه نوبل فيزيك، كه روزگاري تمام وقت كاري خود را صرف مطالعه ذرات بنيادي مي كرد اكنون با همان جديت زبانشناس شده. همينطورند فيزيكداناني كه پس از مدتي واردكار سياست مي شوند. طبيعي است كه تجارب قبلي آنها را در كار جديد ياري مي دهد. معمولا فيزيكداناني كه وارد سياست مي شوند نقش مشاور علمي را ايفا مي كنند به جاي آنكه راجع به اقتصاد يا ترافيك شهري نظر دهند مگر اين كه در اين موضوعات نيز چندين سال كار جدي كرده باشند.

پيرامون اخبار مربوط به پيشرفت‌هاي علمي اخير در ايران

حتما اين بيانيه ی انجمن فيزيک ايران را با عنوان «پيرامون اخبار مربوط به پيشرفت‌هاي علمي اخير در ايران» بخونيد.
از دوستان فيزيک پيشه و غير فيزيک پيشه خواهش می کنم اون ها هم دروبلاگشون به اين مطلب لينک بدهند.

نوترينو ها، ذرات بي بو وبي خاصيت!؟

نوترينوها ذراتي بنيادي هستندكه هيچ گونه بر همكنش الكترمغناطيسي ندارند و تنها مي توانند بر هم كنش ضعيف داشته باشند. اين ذرات خنثي در اطراف ما فراوانند. در مركز خورشيد اين ذرات به وفور توليد مي شوند. در هر ثانيه ميليارد ها نوترينو از بدن شما عبور مي كند. امابر همكنش اين ذرات چنان ناچيز است كه در طول عمر شما عملا در بدن شما هيچ برهمكنش نوترينويي انجام نخواهد گرفت. اين ذرات از عمق زمين عبور مي كنند بدون آنكه چيزي مانعشان شود. شش سال پيش كه كار تحقيقي ام را بر روي اين ذرات آغاز كردم گمان مي كردم روي موضوع "به دردنخوري" دارم كار مي كنم. باور عموم همكارانم همين بود چرا كه باتوجه به چنين برهمكنش ضعيفي گمان نمي رفت اين ذرات دم به تله خدمت به تكنولوژي دهند. اين دغدغه تا حدي مرا آزار مي داد و مانع از تمركزم ميشد.اما ديري نپاييد كه ايده استفاده از نوترينو ها براي مطالعه اعماق زمين مطرح گرديد. تنها خدا مي داند اين روش جديد چه اندازه در آينده مفيد واقع خواهد شد. براي آشنايي بيشتر با نوترينو ها مراجعه كنيد به اين نوشته